افزایش ظرفیت تولید صنعت فولاد کشور

شرکت توچال تهویه ایرانیان به عنوان با سابقه ترین مجموعه در شناخت زیر ساخت های صنعتی کشور عزیزمان ایران چندی است به دنبال نیل به اهداف بلند مدت توسعه و خودباوری صنعت کشور است و از این روی در سال جاری با بهره مندی از تعدادی مدیران و مشاوران اصلح نگاهی به نقاط ضعف و قدرت صنعت فولاد کشور انداخته است و در سال 1398 با اعتماد گروهی از مدیران عالی رتبه کارخانجات فولاد مبارکه اصفهان ،مجتمع فولاد نطنز ،صنایع فولاد یزد و مجتمع فولاد هیربد تلاش نموده تا با راه کارهایی علمی سعی در کاهش هزینه های تولید و افزایش بهره وری مراکز تولیدی نام برده شده نماید از این روی از تمامی شما مدیران و کارشناسان این صنعت دعوت میگردد تا با اعلام آمادگی به این مجموعه در همایش ها و کارگروه های تخصصی که به صورت کاملا شخصی در محل پروژه شما برگزار خواهد گردید شرکت نموده و به این مجموعه در رسیدن به اهداف خود که همانا سرفرازی صنعت ایران عزیزمان است کمک نمایید.

باشد تا قله های افتخار را دست در دست یکدیگر طی نموده و در رشد وتعالی میهن عزیزمان گام برداریم

مدل کره ایی توسعه صنعت فولاد

درخصوص الگوی توسعه فولاد در ایران، بحثھا و نظرات کارشناسی مختلف و متفاوتی وجود دارد. با توجه به تاریخچه و نحوه شکلگیری صنعت فولاد کره جنوبی و شباھتھایی که با ایران دارد، نگاھی به الگوی توسعه صنعت فولاد در کره جنوبی، برای مسوولان تدوین استراتژیھای صنعت فولاد کشور خالی از فایده نخواھد بود.
کره جنوبی با تولید حدود 70میلیون تن فولاد خام در سال ،2015بعد از کشورهای چین، ژاپن، ایالات متحده، هند و با فاصله اندکی از روسیه، هفتمین تولیدکننده فولاد دنیا است و در سالهای اخیر همواره در بین غولهای فولادی جهان جای داشته است. کارخانه های مطرح این کشور شامل کارخانه POSCOبا 42میلیون تن چهارمین کارخانه بزرگ دنیا و Hyundai Steel 20 /5میلیون تن تولید فولاد خام در سال  2015رتبه پانزدهم جزو بزرگترین فولادسازهای دنیا هستند. به علاوه شرکت POSCOبا 56میلیارد دلار فروش سالانه در رتبه 167از فهرست جهانی فورچون 500قرار دارد.
کرهجنوبی تقریبا تمام سنگآهن مورد نیاز خود )حدود 65میلیون تن(، حاملهای انرژی و همچنین بخش زیادی از قراضه مصرفی حدود 10میلیون تن را از خارج کشور وارد میکند. این کشور با جمعیت 50میلیون نفر سال گذشته با صادرات 31 میلیون تن محصولات فولادی سومین صادرکننده فولاد دنیا بوده و بالاخره اینکه کرهجنوبی در 10سال گذشته همواره رکورددار سرانه مصرف فولاد در بین کشورهای دنیا با متوسط بیش از 1100کیلوگرم فولاد به ازای هر نفر و فاصله زیاد با رتبه دوم این شاخص بوده است.
به جهت مقایسه بد نیست بدانید که دومین سرانه مصرف فولاد جهان مربوط به کشور تایوان با 750کیلوگرم است و مقدار این شاخص در سال 2015برای کشور آمریکا 297کیلوگرم، آلمان ،484ترکیه 437و ایران 237کیلوگرم بوده است.این کشور فولادسازی را تقریبا همزمان با ایران شروع کرد. در سال 1352) 1973شمسی( کل تولید فولاد کره جنوبی حدود یک میلیون تن بوده که با تولید فولاد ایران در آن زمان شامل کارخانه های ذوب آهن، گروه ملی و نورد و لوله اهواز برابری میکرد.
توسعه مداوم و سریع صنعت فولاد این کشور باعث شده که امروزه تولید فولاد خام کره جنوبی بیش از 4برابر تولید 17میلیون تنی ایران باشد.
صنعت فولاد؛ موتور جهش اقتصادی کره جنوبی در اوایل دهه 60میلادی، کرهجنوبی اقدام به هدفگذاری در راستای استراتژی ایجاد واحدهای بزرگ و یکپارچه فولادسازی integrated Plantsکرد. در آن زمان اقتصاد کره جنوبی که دو جنگ جهانی دوم و جنگ با کره شمالی را گذرانده بود، از لحاظ تامین سرمایه، دانش فنی، نیروی انسانی، انرژی و مواد اولیه به شدت در مضیقه بود، اما دولتمردان دوراندیش این کشور برای عبور از اقتصاد جنگزده آن زمان، »نقشه راه صنعتی سازی کره جنوبی« را در سر می پروراندند که به صورت مرحله به مرحله، از صنایع ساده و سنگین تا صنایع پیشرفته و پیچیده را در بر میگرفت. در ابتدای راه، ایجاد و توسعه صنایع فولاد به عنوان صنعت مادر مورد تاکید قرار گرفت که در ادامه و با گذشت چهار دهه صنعت فولاد کره جنوبی با رشدی استثنایی و غیر خطی به یکی از موفقترین صنایع فولاد دنیا با بیشترین بهره وری و همچنین عامل اصلی رشد سایر صنایع مانند کشتی سازی و خودروسازی تبدیل شد.
از کل 70میلیون تن فولاد خام تولیدی کره جنوبی، 63میلیون تن آن در دو کارخانه فولاد POSCOو شرکت Hyundai Steelتولید میشود. بقیه ظرفیت فولاد کره جنوبی محدود به کمتر از 10کارخانه دیگر میشود که فولاد خام تولیدی آنها برای تولید فولادهای خاص و با ارزش افزوده بالا مانند قطعات فولادی فورج شده، لوله های بدون درز، فولادهای آلیاژی و ضد زنگ، بید وایر و تولید فولاد خام کمتر از 18میلیون تن بیش از 120واحد فولادسازی کوچک و بزرگ فعال در سراسر کشور وجود دارد که تقری همه آنها در کنار تولید روزمره خود طرح نیمه کارهای نیز برای توسعه و افزایش ظرفیت در دست احداث دارند.

استراتژی کره جنوبی: محدودیت در تعداد صنایع– تولید در کلاس جهانی کشور کره در آن زمان منابع اولیه یا مزیت رقابتی چندانی برای تولید فولاد نداشت. بنابراین استراتژی صنعت فولاد بر توسعه کارخانه موجود، افزایش تولید و کاهش قیمت تمام شده بنا نهاده شد. این الگو از سوی دولت در سایر صنایع نیز بهشدت رعایت میشد که نتیجه آن تولد غولهای صنعتی کرهجنوبی مانند کشتیسازی هیوندای، خودروسازی هیوندای و صنایع الکترونیک سامسونگ و الجی بود. این درست برخلاف استراتژی بود که ایران برای توسعه صنعت فولاد خود در پیش گرفت.پس از اواخر دهه هشتاد شمسی بود که ورود بخش خصوصی به صنعت فولاد آهنگ تندتری بهخود گرفت و موج فولادسازان کوچک و متوسط در این صنعت پدیدار شدند. عمده فعالیت اینها حول محور نورد و همچنین واحدهای ذوب کوچک بود که زودبازده بوده و سرمایهگذاری و امکانات زیربنایی سنگینی طلب نمیکرد. دولت نیز که تا چند سال قبل اجازه ورود به هیچ سرمایهگذار بخش خصوصی در صنعت فولاد را نمیداد به یکباره از آن طرف بام افتاد و اکنون که واحدهای فولادی را ابزار خوبی برای توسعه مناطق محروم و اشتغالزایی یافته بود، دست رد به سینه هیچ متقاضی احداث کارخانه فولاد نمیزد. در نتیجه در دو دولت نهم و دهم بدون داشتن یک استراتژی جامع و رعایت توازن در زنجیره فولاد، بیش از 200میلیون تن طرح فولادی در سامانه وزارت صنایع ثبت شد که بسیاری از این طرحها بدون مطالعات اقتصادی وکارشناسیهای لازم وارد مرحله احداث شدند.
الگوی برگزیده دولت کره در دهههای 70و 80میلادی عبارت بود از سرمایهگذاری دولتی در تعداد محدودی از صنایع مادر و حمایت همهجانبه از این صنایع، توسعه فیزیکی این صنایع با هدف کاهش قیمت تمامشده، کسب دانش فنی از ژاپن و اروپا و تا تقویت واحدهای تحقیق و توسعه، تنظیم سیاستهای تشویقی برای ارتقای این صنایع و ورود آنها به بازارهای جهانی و نهای واگذاری به بخش خصوصی. بنابراین از همان روز اول تولید، طرحهای توسعه شرکت پوسکو نیز همزمان در حال طراحی و اجرا بود. در سال 1983ظرفیت تولید شرکت به 9 /1میلیون تن رسید و بعد از چند طرح توسعه پیدرپی عمودی و افقی که همگی با کمک وامهای کم بهره دولتی یا وامهای بینالمللی با حمایت دولت انجام گرفت، هماکنون ظرفیت تولید POSCOنزدیک به 45میلیون تن است به اندازه کل تولید فولاد آلمان( و طیف وسیعی از محصولات فولادی شامل انواع ورق گرم و سرد، مقاطع و کلاف، ورق فولادی صنایع کشتی و خودروسازی و لولههای نفت و گاز و انواع ریل را در برمیگیرد و همچنین این شرکت مبدع و مالک یکی از آخرین تکنولوژیهای تولید فولاد بهنام FINEXاست.
کارخانه پوسکو که در سال 2000به بخش خصوصی واگذار شد، اکنون یکی از پربازدهترین کارخانههای فولاد دنیا بوده و کمترین قیمت تمام شده عملیاتی را در بین فولادسازان بزرگ جهان دارد. این کارخانه در سال 2013برای چهارمین سال پیاپی بهعنوان رقابتیترین کارخانه فولاد دنیا انتخاب شد. دنگ شیائوپینگ رهبر چین گفته که شرکت پوسکو باید بهعنوان الگوی صنایع فولاد و حتی سایر صنایع چین در نظر گرفته شود.

شرکت هیوندایی استیل: دومین غول فولاد کره جنوبی شرکت هیوندایی استیل به لحاظ قدمت از شرکت پوسکو سابقه بیشتری دارد. این شرکت در سال 1953به عنوان اولین کارخانه دولتی فولاد کرهجنوبی کار خود را با نورد میلگرد و تحتنام »شرکت صنایع سنگین کره« آغاز و در ادامه روند رشد آرامی را طی کرد، اما توسعه پرشتاب شرکت از سال 1978و ادغام آن با گروه هیوندایی آغاز شد.
از آنجا که صنعت شماره یک فولاد کره جنوبی یعنی پوسکو فاصله زیادی با سایر رقبا پیدا کرده و جایگاهی دست نیافتنی به لحاظ حجم و تنوع محصولات بهدست آورده بود، استراتژی هیوندایی استیل در بازار فولاد، رویکرد رشد مبتنی بر ادغام و تملک واحدهای کوچکتر فولادی، به سازی این واحدها و الحاق به مجموعه هیوندایی برای تولید محصولات تخصصی مورد نیاز گروه صنایع هیوندایی بوده است و با این رویکرد شرکتهای فولادی متعددی مانند ،Incheon Steel، kangwonشرکت Sammi Steel، Hanbo Iran and Steelو چند شرکت دیگر را تملک و به مجموعه خود اضافه کرد. در حال حاضر مجموعه Hyundai Steelبا تولید 21میلیون تن فولاد خام و محصولات فولادی، دومین فولادساز بزرگ کره جنوبی بوده و تولید آن به تنهایی به اندازه کل تولید کشور ایتالیا و بیشتر از تولید فولاد کشور ایران یا اسپانیا است.
جانمایی مناسب کارخانههای فولاد کرهجنوبی: کلید موفقیت در صادرات هر دو کارخانه مهم فولاد کرهجنوبی در مجاورت آبهای آزاد قرار دارند و دارای بنادر اختصاصی نیز هستند. مجاورت با آبهای آزاد موقعیت استراتژیکی را برای دسترسی به مواد اولیه و همچنین صادرات محصولات فولادی فراهم کرده است.
هیوندایی استیل: تمرکز بر تولید محصولات دارای ارزش بالاتر گروه صنایع هیوندایی در کرهجنوبی بزرگترین کشتیساز دنیا و یکی از بزرگترین خودروسازها است، بنابراین دیگر استراتژی مهم هیوندایی استیل تامین فولاد کارخانههای این گروه صنعتی و تولید فولادهای کیفی و با ارزش افزوده بالا بهخصوص انواع ورق و فولاد مورد استفاده در صنایع خودرو و کشتیسازی است. بین واحد تحقیق و توسعه هیوندایی موتورز و هیوندایی استیل همواره ارتباط گسترده و تنگاتنگی برقرار است که منجر به تولید تخصصی انواع ورقهای خودرو، پلیتهای عریض صنعت کشتیسازی، تیرآهن Hو همچنین سایر فولادهای خاص از جمله ریل ترنهای مافوق سریع شده که از تکنولوژی پیچیدهای برخوردار است. این دستاوردها باعث قرار گرفتن این شرکت در سطحی بالاتر از سایر فولادسازان آسیایی به لحاظ دانش فنی و همچنین قیمت محصولات تولیدی شده است.

هیوندایی استیل که بزرگترین فولادساز به روش کوره قوس در کرهجنوبی و دومین در دنیا است از سال 2010 و در پاسخ به تقاضای فزاینده صنعت خودرو کرهجنوبی که عمده آن در دست گروه هیوندایی­کیا است، تولید به روش کوره بلند را نیز آغاز کرد و دو کوره بلند خود را به بهره برداری رسانده است. با تکمیل طرحهای توسعه ظرفیت تولید این مجموعه به 25میلیون تن خواهد رسید.